Lokale heffingen

Bij het heffen en invorderen van belastingen zijn wij onder meer gebonden aan:

• de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR);
• de Algemene wet bestuursrecht (Awb), inclusief de algemene beginselen van behoorlijk bestuur;
• de Invorderingswet 1990;
• de Gemeentewet;
• diverse uitvoeringsbesluiten.
  
  

De wet geeft duidelijke kaders aan voor de heffing, invordering en kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Het maken van uitzonderingen op de regels uit de wetgeving is niet toegestaan, dit om rechtsongelijkheid voor de inwoner te voorkomen.

Het tarievenbeleid is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

• Geen algemene lastenstijging. De gemiddelde lasten voor de inwoner mogen niet meer toenemen dan de inflatiecorrectie;
• Streven naar kostendekkendheid in de tariefstelling voor leges en retributies;
• Het profijtbeginsel bij de overige heffingen hanteren.
  
  

In overeenstemming met de uitgangspunten worden de tarieven over 2026 als volgt aangepast: 

• OZB: de tarieven verhogen met het inflatiepercentage van 3,7% (gewogen kostenindex). Daarnaast is er rekening mee gehouden dat de totale opbrengst niet beïnvloed wordt door de gemiddelde WOZ-waardestijging of -daling van de objecten. Bij de berekening van de opbrengst is uitgegaan van een jaarlijkse areaaluitbreiding. 
• Afval: de variabele tarieven van de restafvalcontainers verhogen met 20%,  van de GFT-containers verlagen met 40% en van de ondergrondse containers (hoogbouw) verlagen met met resp. 6,5% (25l) en 3,4% (40l). Het vastrecht verhogen met 1,8%.
• Riolering: de tarieven zijn minder dan het inflatiepercentage verhoogd. 
• Hondenbelasting: de tarieven zijn t.o.v. 2025 naar beneden toe bijgesteld.
• Leges: de tarieven verhogen met het inflatiepercentage van 3,7% (gewogen kostenindex).
• Reclamebelasting: centrum Geldrop geen aanpassing, centrum Mierlo verhogen met het inflatiepercentage van 3,7% (gewogen kostenindex).
• Toeristenbelasting: het tarief is met het inflatiepercentage van 3,7% verhoogd naar € 2,07. 
• Parkeren: de tarieven zijn gelijk aan 2025 gebleven. 

De gemeente heft op grond van artikel 220 van de Gemeentewet twee directe belastingen op de onroerende zaken die binnen de gemeente liggen, de zogenaamde onroerendezaakbelastingen.

• Een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak (die niet in hoofdzaak tot woning dient, al dan niet krachtens eigendom) bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt;
• Een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht.

De hoogte van de OZB is afgeleid van de WOZ-waarde (een percentage). Jaarlijks worden nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. De aanslagen zijn gebaseerd op de WOZ-waarden met een waardepeildatum die 1 jaar voorafgaand aan het belastingjaar ligt.

De maximaal verwachte opbrengst OZB wordt als percentage van de totale WOZ-waarden (rekening houdend met areaaluitbreiding en waardestijging) van alle onroerende zaken in Geldrop-Mierlo uitgedrukt. Dit percentage is bepalend voor de hoogte van elke individuele aanslag OZB.

Conform voornoemde regelgeving worden de tarieven voor 2026 bijgesteld aan de hand van de ontwikkeling van de nieuwe WOZ-waarden en wel zodanig dat uiteindelijk sprake is van een gelijkblijvend niveau van de opbrengst onroerendezaakbelastingen, exclusief de areaaluitbreiding en de tariefaanpassing. Het voorstel voor vaststelling van de tarieven wordt in de raad van november 2025 tijdens de begrotingsbehandeling aangeboden aan de raad.

De inschatting van de totale WOZ-waarde voor 2026 kan nu nog niet gemaakt worden omdat we deze gegevens naar verwachting op 1 oktober 2025 van de BSOB gaan ontvangen.

De belastingcapaciteit heeft een relatie met de inkomsten die een gemeente ontvangt via het gemeentefonds. Hoeveel geld een individuele gemeente uit het gemeentefonds krijgt, hangt namelijk af van de kenmerken en de belastingcapaciteit van de gemeente. De belastingcapaciteit geeft aan hoeveel belasting een gemeente jaarlijks kan innen. Het aandeel van een gemeente in het gemeentefonds is kleiner naarmate het vermogen om belastingen te heffen groter is. Het gaat hier om de WOZ-waarde van onroerende zaken in de gemeente, berekend tegen één voor alle gemeenten gelijk tarief. 

In onderstaande tabel geven we de korting op het gemeentefonds weer ten opzichte van werkelijke opbrengst. We doen dit op basis van de waarde 1-1-2025, omdat dit de laatst vastgestelde waarde is.

De begrote opbrengsten uit OZB zijn voor 2026 als volgt:

De gemeente is verplicht huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. De kosten en baten voor het vervullen van deze verplichting staan op de Afvalexploitatie (gesloten exploitatie). De kosten in de Afvalexploitatie zijn de som van de begroting van GR Cure 2026 en de kosten van het taakveld Afval inclusief doorbelasting van de taakvelden Straatreiniging en Kwijtschelding, salariskosten, overheadkosten, kapitaallasten en BTW. De baten zijn de som van de verwachte inkomsten uit het vastrechttarieven, de verwachte inkomsten uit het variabele tarieven, de poorttarieven van de milieustraat en enkele inkomsten van verschillende vergoedingen.

De begroting GR Cure 2026 is voor onze gemeente € 191.000,- hoger geraamd dan de begroting 2025, met name vanwege vooral door verwerkingskosten en (indirecte) personeelskosten.

Op grond van artikel 15.33 van de Wet Milieubeheer en de Verordening Reinigingsheffingen wordt afvalstoffenheffing geheven van degene die in de gemeente feitelijk gebruik maakt van een perceel waarvoor de gemeente verplicht is huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. De tarieven van de afvalstoffenheffing zijn verdeeld in twee componenten:

• Een vast deel (vastrecht): hiertoe behoren kosten die niet in de invloedssfeer liggen van de individuele inwoners, zoals de kosten van de milieustraat, glas-, papier- en plasticinzameling.
• Een variabel deel: het gaat hier om het zogenaamde “vervuiler betaalt” principe; hoe vaker een huishouden rest- en gft-afval aanbiedt, hoe hoger de kosten voor deze aanbieder zijn.

Reinigingsrechten worden geheven van niet-woningen (bedrijven) die hebben aangegeven gebruik te maken van de inzameldienst voor huishoudelijke afvalstoffen. Het betreft hier geen bedrijfsafval.

In de begroting van de Afvalexploitatie 2026 zijn twee structurele aanpassingen doorgevoerd: 

• het begrenzen van het maximum aantal ledigingen voor kwijtschelding (-25k; -13,5% t.o.v. 2025), met als uitgangspunt dat de maximale kwijtschelding per huishouden gelijk is aan het gemiddeld aantal ledigingen per huishouden in Geldrop-Mierlo.
• het gelijktrekken van het variabel tarief voor restafval per liter voor laagbouw en hoogbouw

Daarnaast wordt voorgesteld om twee kostenbesparende maatregelen op te nemen in de begroting:

• terugbrengen van de frequentie van inzameling van papier van 1x per 2 weken naar 1x per 4 weken (-33k; -10,7% t.o.v. 2025). 
• de huidige inzameling van luiers bij alle kinderdagverblijven vervangen door vier centrale ondergrondse containers voor luiers (-48k; -54,3% t.o.v. 2025), en daarnaast het gratis verschaffen van luierzakken afschaffen (-15k; -100% t.o.v. 2025).

Tot slot wordt voorgesteld een verschuiving binnen de variabele tarieven toe te passen. Het gaat om een verlaging van het GFT/E-tarief van -50% (140L GFT/E a € 3,24), waarbij wordt voorgesteld om dit te compenseren door een verhoging van +20% op het restafvaltarief (140L rest a € 12,55). Door deze maatregel worden inwoners meer gestimuleerd om GFT/E-afval gescheiden van het restafval aan te bieden. Het GFT/E-tarief is hiermee vergelijkbaar met andere gemeenten in de regio. Per saldo stijgt het tarief voor restafval in de hoogbouw minimaal ten opzichte van 2025. 

De tariefstelling voor afvalstoffenheffing in 2026 is tot stand gekomen volgens de volgende bewerkingen:

• Invoeren van een vaste literprijs voor restafval (waar voorheen de literprijs voor hoogbouw hoger was dan voor laagbouw)
• GFT/E-tarief verlagen met 50% en het restafvaltarief verhogen met 20%
• Creëren van een break-even situatie, zodat het resultaat van de Afvalexploitatie nagenoeg op 0 uitkomt, oftewel zodat de Afvalexploitatie gesloten is.

 Na deze bewerkingen wordt het restafvaltarief effectief verhoogd met 20% in de laagbouw en 6,5% (25L) en 3,4% (40L) in de hoogbouw. Het GFT/E-tarief in de laagbouw wordt effectief verlaagd met 40%, in hoogbouw is geen sprake van een GFT/E-tarief. De stijging van het vastrecht wordt voor alle huishoudens beperkt tot 1,8%. 

Op grond van artikel 229 van de Gemeentewet wordt een rioolheffing geheven. De rioolheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een perceel, van waaruit afvalwater direct of indirect via de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd.

De kosten voor verbetering, vervanging, beheer en onderhoud van het rioolstelsel worden gedekt uit de rioolheffing. Deze belasting wordt geheven van de gebruikers van woningen en niet-woningen vanwege het lozen van afvalwater en hemelwater op de riolering. De in principe kostendekkende tarieven zijn gebaseerd op het Gemeentelijk Rioleringsplan 2023-2027 en deze begroting.

Bij de invoering van de verbrede rioolheffing is de mogelijkheid geboden om naast de kosten van afvalwater ook de kosten van verwerking en afvoer van hemelwater in de rioolheffing te betrekken. Voor het afvoeren van hemelwater zijn en worden ook investeringen gedaan. Het afvalwater heeft een relatief klein aandeel in de totale hoeveelheid water die verwerkt/afgevoerd wordt via de riolering. Het overgrote deel betreft hemelwater, maar dit moet mede in relatie gezien worden tot het weer. In de komende jaren gaan we veel klimaat adaptieve maatregelen nemen. Hiervoor zijn grote investeringen vereist.

Onderstaande overzichten geven per heffing de totale lasten, de totale baten en het (kosten)dekkendheidspercentage weer.

* De omzetbelasting rekenen we conform artikel 229b van de gemeentewet toe. Deze toerekening is het gevolg van de invoering van het btw-compensatiefonds in 2003. Vanaf dat moment werd de btw compensabel en werd tegelijkertijd een uitname uit het gemeentefonds gedaan.

* De omzetbelasting rekenen we conform artikel 229b van de Gemeentewet toe. Deze toerekening is het gevolg van de invoering van het btw-compensatiefonds in 2003. Vanaf dat moment werd de btw compensabel en werd tegelijkertijd een uitname uit het gemeentefonds gedaan.

Wanneer de gemeente een bepaalde dienst levert, kunnen daarvoor leges worden geheven. De tarieven worden jaarlijks vastgesteld in de Tarieventabel behorende bij de Legesverordening. Net als de riool- en afvalstoffenheffing moeten de tarieven dusdanig worden vastgesteld dat de geraamde baten niet boven de geraamde lasten uitkomen. Bij de vaststelling van een aantal tarieven, zoals voor reisdocumenten, moet rekening gehouden worden met van rijkswege gestelde maximumtarieven.
Er mag geen winst gemaakt worden. Voor deze heffingen wordt gestreefd naar een 100% kostendekkend tarief. De verschillende leges die worden geheven, worden in principe jaarlijks verhoogd met de daarvoor geldende inflatiecorrectie.

Kostendekkendheid leges
Op grond van het besluit van 5 maart 2016 in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moeten gemeenten verplicht inzichtelijk maken dat de tarieven en heffingen hoogstens kostendekkend zijn. De geraamde baten mogen de geraamde lasten niet overschrijden.

Per hoofdstuk is hieronder de kostendekkendheid weergegeven op basis van de geraamde baten en lasten. Per hoofdstuk in de legesverordening wordt gestreefd naar maximale kostendekkendheid, ondanks dat jurisprudentie de legesverordening als één geheel ziet en dus de legesverordening als geheel maximaal kostendekkend mag zijn. Tussen afzonderlijke paragrafen binnen een hoofdstuk mag kruissubsidiëring worden toegepast. Opbrengsten uit leges van een bepaalde paragraaf, mogen kosten binnen een ander paragraaf compenseren.

In onderstaande overzichten zijn per hoofdstuk de totale baten, de totale lasten en het kostendekkendheidspercentage weergegeven. De lasten zijn uitgesplitst in salaris, overhead en directe lasten. Hierbij is rekening gehouden met jurisprudentie over hetgeen wel en niet aan de leges mag worden toegerekend.

De salaris- en overheadlasten in hoofdstuk 1 zijn toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken. Op basis van de toegerekende salarislasten is het opslagpercentage voor overhead bepaald.

De salaris- en overheadlasten in hoofdstuk 2 zijn (voornamelijk) toegerekend vanuit het taakveld 8.3 Wonen en Bouwen, waaronder de omgevingsvergunningen vallen. Ook hier is op basis van de toegerekende salarislasten de overhead bepaald. De verwachtte legesopbrengsten in hoofdstuk 2 zijn gebaseerd op verwachtte projecten en de ingeschatte kans dat de projecten doorgaan in 2025 . Het wel of niet doorgaan van grote projecten is van grote invloed op de uiteindelijke realisatie van de leges opbrengsten.

De salaris- en overheadlasten in hoofdstuk 3 zijn voornamelijk toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken. 

Parkeren
De tarieven voor 2026 zijn gelijk gebleven aan die van 2025. De tarieven voor de parkeervergunningen zijn met het inflatiepercentage van 3,7% verhoogd. De tarieven voor een parkeerboete worden opgetrokken naar het wettelijke maximum tarief dat door de minister is vastgesteld (artikel 3.1 van het Besluit Gemeentelijke Parkeerbelastingen).

Toeristenbelasting
De tarieven voor 2026 zijn met het inflatiepercentage van 3,7% ten opzichte van 2025 verhoogd. De toeristenbelasting wordt beschouwd als een doelbelasting. Alle opbrengsten uit toeristenbelasting zetten wij in ter verbetering van de sector Recreatie en Toerisme. Binnen een werkgroep, bestaande uit ondernemers uit deze sector, worden projecten gekozen die tot uitvoering worden gebracht.

Hondenbelasting
De opbrengst uit hondenbelasting wordt ingezet voor uitgaven op het gebied van hondenbeleid en handhaving op hondenbeleid. Een eventueel overschot of tekort wordt verrekend met de reserve Hondenbeleid. Wanneer de opbrengsten uit hondenbelasting hoger zijn dan de kosten voor hondenbeleid, dan wordt het restant toegevoegd aan de reserve, en vice versa. De tarieven voor 2026 zijn, t.o.v. die 2025, naar beneden bijgesteld.

Reclamebelasting
We heffen reclamebelasting in de twee vastgestelde centrumgebieden ten behoeve van de voeding van het ondernemersfonds Geldrop en Mierlo. Het tarief voor het centrumgebied Geldrop is in 2026 gelijk gebleven aan het tarief van 2025. Het tarief voor het centrumgebied Mierlo is in 2026 verhoogd met het inflatiepercentage van 3,7%. 

De gemeente is op grond van de Gemeentewet en Invorderingswet bevoegd kwijtschelding van gemeentelijke heffingen te verlenen. Met het oog op de administratieve lastenverlichting voor de inwoners toetsen wij bij het inlichtingenbureau indien er eerder kwijtschelding is verleend of er geen belemmeringen zijn. Bij geen belemmering verlenen wij automatische kwijtschelding.

De kwijtscheldingsregels zijn vastgelegd in de Invorderingswet 1990 en de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. De gemeente heeft, als gevolg van artikel 255 van de Gemeentewet, slechts op 2 onderdelen beleidsvrijheid:

• De raad kan bepalen dat er helemaal geen dan wel gedeeltelijke kwijtschelding wordt verleend;
• De raad kan regels stellen met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan in aanmerking worden genomen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend.

Op grond van het laatste onderdeel heeft de gemeente gekozen voor het voor 100% meenemen van de kosten van bestaan. Het bestaande beleid wordt hiermee voortgezet.

Kwijtschelding kan worden aangevraagd voor de volgende heffingen:

• Afvalstoffenheffing;
• Rioolheffing.

Voor kwijtschelding van Afvalstoffenheffing wordt vanaf 2026 de volgende verbijzondering voorgesteld: het instellen van een maximumaantal kwijtgescholden ledigingen voor huishoudens die in aanmerking komen voor kwijtschelding. Het maximumaantal wordt bepaald op basis van het gemiddeld aantal ledigingen per huishouden in Geldrop-Mierlo.

Daarnaast kent Geldrop-Mierlo een vergoeding voor huishoudens die extra ledigingen aanbieden door het gebruik van incontinentiemateriaal of medisch afval. Het aantal ledigingen wat om medische redenen wordt vergoed is gebaseerd op een landelijk gemiddelde.

De hiervoor genoemde beleidsuitgangspunten leiden tot de in onderstaande tabel berekende tarieven voor 2026. Ter vergelijking zijn tevens de cijfers van 2024 en van 2025 opgenomen.

Vergelijking buurgemeenten
In onderstaande tabel worden de eenheden gebruikt die het COELO toepast voor het bepalen van de woonlasten. Onderstaande tabel geeft inzicht in de gegevens over 2025 (afgerond op hele euro's).

Ontwikkeling lokale lastendruk
De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de OZB (voor eigenaren), afvalstoffenheffing en rioolheffing. Onderstaande tabel geeft de omvang van de lokale woonlasten voor een gemiddeld huishouden in de gemeente Geldrop-Mierlo aan. Voor afvalstoffenheffing is hierbij als aanname gehanteerd: 9 ledigingen restafval van 140 liter en 4 ledigingen gft-afval van 140 liter.

De totale lastendruk 2025 is niet gelijk aan de totale lastendruk 2025 in het rapport van COELO hierboven. Dit komt omdat COELO om een landelijke vergelijking te kunnen maken van andere gemiddelde WOZ-waarden bij OZB en andere gemiddelde aantal ledigingen bij afvalstoffenheffing uitgaat.

*) In 2026 is er bij de rioolheffing een differentiatie aangebracht in het waterverbruik tot 200 m3. Tot en met 80 m3 is het tarief € 180,-. Voor 81 m3 t/m 200 m3 is het tarief € 225,-. Voor bovenstaand overzicht gaan we  er van uit dat het gros van onze huishoudens in de categorie 81 m3 t/m 200 m3 zit.