Reserves en voorzieningen

In deze toelichting richten wij ons op de vermogensmutaties die betrekking hebben op 2026. Ook lichten wij toe waarvoor de reserves zijn bedoeld.

De reserves vallen uiteen in algemene reserves, bestemmingsreserves en dekkingsreserves. Algemene reserves fungeren als buffer voor het opvangen van verliezen van algemene aard. Bestemmingsreserves zijn gevormd voor een specifiek doel. Tevens dienen bestemmingsreserves om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht. Dekkingsreserves zijn bedoeld ter dekking van afschrijvingskosten van bepaalde investeringen.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Deze reserve heeft als doel het opvangen van eventuele jaarrekeningtekorten of andere financiële tegenvallers. Daarnaast fungeert de reserve als algemeen weerstandsvermogen van de gemeente. Voor deze reserve is een minimum omvang met de Raad afgesproken van 10% van de structurele algemene uitkering uit het gemeentefonds afgerond naar boven op een veelvoud van € 500.000,-. Voor 2026 gaat het om een minimum van € 8.500.000,-. Hieraan voldoet de omvang van de reserve.

De omvang van de reserve moet in een gezonde verhouding blijven staan tot de benodigde capaciteit ten behoeve van met name marktrisico's.

De omvang van de reserve moet in een gezonde verhouding blijven staan tot de nog lopende project specifieke risico’s in de grondexploitatie.

Bijdragen in dit fonds moeten worden aangewend voor flankerend beleid t.b.v. de sociale doelgroep.

In 2023 lopen initiatieven voor sociale woningbouw. Deze kunnen ondersteund worden met deze middelen. Bij de herijking van de nota kostenverhaal kan nader worden ingegaan op de wijze van ondersteuning. Daarbij kan tevens bekeken worden of dit beperkt met blijven tot de sociale doelgroep of dat deze ook ingezet zou moeten worden voor het (lage) middenhuur segment en woonvormen ter bevordering van het thuiswonen van zorgbehoevenden.

De toevoeging betreft verwachte afdrachten afkomstig uit gerealiseerde grondverkopen in de eigen grondexploitaties en uit gesloten anterieure overeenkomsten.

Bijdragen in dit fonds moeten worden aangewend voor de acht in de nota kostenverhaal genoemde doeleinden.

In het kader van dit fonds is er nog een aantal claims voor te verwachten. Het gaat daarbij om een bedrag voor het bereiken van duurzaamheidsdoelstellingen (paragraaf 4.2.6 van de nota kostenverhaal) en een bedrag voor het bereiken van doelstellingen voor overlastbeperking van solitaire bedrijfslocaties (paragraaf 4.2.7 van de nota kostenverhaal). Tenslotte lopen er nog een aantal initiatieven voor kunsttoepassingen in de openbare ruimte (paragraaf 4.2.5 van de nota kostenverhaal).

Bijdragen in dit fonds moeten worden aangewend voor de herstructurering van woningen, zoals bijvoorbeeld aan de oostzijde van het Bogardeind tussen de Beukelaar en de Laan der Vier Heemskinderen.

Bijdragen in dit fonds moeten worden aangewend voor de herstructurering van bedrijventerreinen/bedrijfslocaties.

Indien dit bedrag ingezet dient te worden voor bijvoorbeeld de herstructurering van De Bleekvelden, dan is er een aanzienlijk hoger bedrag nodig. Ook ten behoeve van dit fonds heeft het college ter overbrugging tot de herijking van de nota kostenverhaal inmiddels besloten om binnen de bandbreedte van de raad de afdracht te verhogen naar € 7,50 per m2 mits de plannen economisch uitvoerbaar blijven.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Deze reserve is in 2025 gevormd n.a.v. de vaststelling nota kostenverhaal in december 2023.

Op het moment dat een bouwplan een minder dan gemiddeld aandeel sociale woningbouw realiseert, dan dient een afdracht te worden betaald aan deze reserve. Indien sprake is van een groter aandeel sociale woningbouw , waarbij kan worden aangetoond dat dit leidt tot een exploitatietekort, dan kan de betreffende ontwikkeling een bijdrage krijgen uit deze reserve.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Deze reserve is in 2025 gevormd n.a.v. de vaststelling nota kostenverhaal in december 2023. 

Het doel van stedelijke herstructurering is het woon en leefklimaat van wijken en gebieden te verbeteren door het slopen van woningen of bedrijfsgebouwen en/of aanpassen van de openbare ruimte. Een financiële bijdrage is mogelijk voor gebieden waarvoor een herstructureringsplan, transformatieplan of wijkontwikkelingsplan al dan niet in de vorm van een programma is vastgesteld en dat er sprake is van een financieel tekort. Andere ontwikkelingen dragen daaraan af.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Deze reserve is in 2025 gevormd n.a.v. de vaststelling nota kostenverhaal in december 2023. 

Het betreft een reserve voor investeringen in het landschap, natuur en groen/recreatie. Hiervoor geldt dat de benodigde investeringen voor 15% kunnen worden toegerekend aan nieuwbouw c.q. nieuwe aangewezen bouwplannen.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Deze reserve is in 2025 gevormd n.a.v. de vaststelling nota kostenverhaal in december 2023. 

Netwerkverbindingen hebben betrekking op investeringen, zoals die o.a. zijn opgenomen in de regionale bereikbaarheidsagenda. Het gaat om investeringen in de aanleg van infrastructuur voor verkeers- en openbaar vervoersnetwerken van gemeentelijk of regionaal belang. De te verhalen kosten worden toegerekend aan nieuw te bouwen woningen en bedrijfsfuncties. 

In het overzicht van reserves en voorzieningen staan de volgende dekkingsreserves opgenomen. Indien er sprake is van een onttrekking dan betreft het de jaarlijkse afschrijvingslasten. Het gaat om de volgende dekkingsreserves:

•  FBW Herinrichting Langstraat 
•  FBW Herinrichting Korte Kerkstraat / Bogardeind 
•  FBW Herinrichting Heggestraat 
•  FBW Rotonde centrum Geldrop
•  FBW Parkeerterrein Weverijmuseum 
•  FBW Herinrichting parkeerterrein Markt 
•  FBW Herinrichting parkeerterrein De Meent 
•  FBW Parkeerterrein Achter de Kerk
•  FBW Parkeerverwijssysteem 
•  FBW Kruispunt Peijnenburgweg / Dommeldalseweg
•  FBW Herinrichting Bogardeind (IJssalon / Beukelaar) 
•  FBW Kruispunt Bogardeind (extra rechtdoorstrook)
•  FBW Bogardeind / Gijzenrooiseweg 
•  FBW Aanpassing openbare ruimte brede school Coevering 
•  FBW Busbaan Gijzenrooiseweg
•  FBW Beleefpad Katoenpad
•  FBW Kasteelseloop en Molenheide 
•  FBW Herinrichting Stationsomgeving 
•  FBW Recreatieve fietsverbinding Rijk Dommel en AA 
•  FBW Herinrichting Eindhovenseweg busbaan Hooge Akker - gemeentegrens
•  FBW Aanleg fietspad Vaarleseweg Broekstraat-spoor 
•  FBW Busstrook zuidelijke rijbaan Laan der Vier Heemskinderen 
•  FBW Fiets- en voetpad tussen stationsplein / Beekweide 
•  FBW Aanleg fiets- en voetpad Bogardeind Topa-terrein 
•  FBW Vervanging VRI kruispunt Gijzenrooiseweg - Bogardeind
•  FBW Vervanging VRI kruispunt Gijzenrooiseweg - Aragorn 
•  FBW Kruispunt Mierloseweg - Peijnenburgweg 
•  By-pass rotonde Dommeldalseweg - Laan der Vier Heemskinderen
•  FBW Santheuvel
• Dekkingsreserve openbare ruimte Van der Putt school
• Dekkingsreserve bouw Van der Putt school
• Dekkingsreserve bouw Skandia school
• Dekkingsreserve bouw Puur Sang school
• Dekkingsreserve openbare ruimte Van der Putt school
• Dekkingsreserve openbare ruimte Skandia school
• Dekkingsreserve openbare  ruimte Puur Sang school
• Dekkingsreserve  openbare ruimte St Jozefschool
• Dekkingsreserve renovatie hockeyveld veld 2 HC Geldrop
• Dekkingsreserve renovatie hockeyveld veld 4 HC Geldrop
• Dekkingsreserve renovatie hockeyveld veld 3 HC Mierlo
• Dekkingsreserve inrichting pand horeca sporthal De Weijer 
• Dekkingsreserve Buitensportfaciliteiten Mierlo
• Dekkingsreserve Buitensportfaciliteiten Geldrop
• Dekkingsreserve Kunstgrasveld Mifano

Voorzieningen behoren tot het vreemd vermogen. Voorzieningen zijn passief posten op de balans, die een inzicht geven in de voorzienbare lasten in verband met risico’s en verplichtingen, waarvan de omvang en/of het tijdstip van optreden per balansdatum min of meer onzeker zijn, en die oorzakelijk samenhangen met de periode voorafgaande aan die datum. Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen of risico's waarvoor ze zijn ingesteld. Toevoegingen moeten daarom gebaseerd zijn op een tijdige opbouw van de voorziening.

Op basis van de Wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers) zijn wij als gemeente zelf verantwoordelijk voor de pensioenen van onze (ex-)wethouders. Wij moeten dus zelf zorgen voor een eigen pensioenfonds. Dit houdt in dat wij de opgebouwde pensioenen over de periode dat de politieke ambtsdrager actief was alsmede over de wachtgeldperiode zelf uitbetalen en de daarmee samenhangende risico’s zelf dragen. De hoogte van deze voorziening moet gelijk zijn aan de actuariële berekeningen die door een extern bureau voor ons (en alle andere gemeenten) gemaakt worden.

Medewerkers hebben vanaf 2022 het recht om verlof te sparen conform cao. Vanuit het BBV moet hiervoor een voorziening gevormd worden. Jaarlijks wordt € 110.000,- gestort in deze voorziening.

Deze voorziening is in 2024 gevormd om toekomstige wachtgeldverplichtingen van bestuurders te bekostigen. Dit is verplicht op grond van verslagleggingsregels. 

Het doel van deze voorziening is het bekostigen van het groot onderhoud aan wegen en civiele kunstwerken (bruggen en tunnels) op basis van beleidsplannen, vastgesteld door de raad.
Op basis van een beleidsplan voor het onderhoud van wegen enerzijds en een beleidsplan voor onderhoud van civiele kunstwerken anderzijds vinden stortingen en onttrekkingen binnen deze voorziening plaats.
De toevoeging bestaat uit een storting voor onderhoud wegen (€ 874.911- ) en civiele kunstwerken (€ 38.500,-).

Het doel van deze voorziening is het bekostigen van het groot onderhoud aan gemeentelijke gebouwen op basis van een meerjarenonderhoudsplan, vastgesteld door de raad.

Op basis van het meerjarenonderhoudsplan, dat volgt uit het onderhoudssysteem O-prognose, lopen alle stortingen en onttrekkingen voor de panden van gemeente Geldrop-Mierlo via deze onderhoudsvoorziening.

Met de schoolbesturen van De Regenboog en De Branding zijn afspraken gemaakt over de ruimteverdeling en het onderhoud binnen de Brede School Coevering. Het groot onderhoud van het totale gebouw wordt door de gemeente uitgevoerd. Sinds 2015 worden de gelden voor onderhoud rechtstreeks door het Rijk aan de schoolbesturen voldaan. De beide schoolbesturen dienen zodoende de jaarlijkse storting in de voorziening Groot onderhoud gebouwen voor deze school aan de gemeente te voldoen. De gemeente Geldrop-Mierlo heeft bij de 2e tussentijdse rapportage 2019 een aparte voorziening gevormd, afgesplitst van de grote voorziening, zodat de besturen via de gepubliceerde gemeentelijke jaarrekening jaarlijks inzicht hebben in het verloop van de gestorte gelden en de besteding hiervan.

Het doel van deze voorziening is het bekostigen van diverse projecten in het belang van de volkshuisvesting. De voorziening is destijds gevormd uit de algemene reserve van het voormalig woonbedrijf en van het SRE ontvangen BLS-gelden (BLS = Besluit Locatie gebonden Subsidies). Het geld uit de voorziening moet verplicht worden aangewend in het belang van de volkshuisvesting.

Het saldo binnen deze voorziening wordt aangewend voor de bekostiging van Startersleningen en Duurzaamheidsleningen en de rentebijschrijving van de woningbouwimpuls.

Het doel van deze voorziening is het egaliseren van de kosten en opbrengsten uit de exploitatie Afval om forse afwijkingen in de tarieven van de afvalstoffenheffing te voorkomen. Onvoorziene uitgaven in enig jaar hebben zo niet meteen gevolgen voor de tarieven. Door deze voorziening wordt ervoor gezorgd dat alle opbrengsten uit de afvalstoffenheffing worden ingezet voor de uitvoering van afvalinzameling en -verwerking.

Het doel van deze voorziening is het egaliseren van de kosten en opbrengsten uit de exploitatie Riolering om forse afwijkingen in de tarieven van de rioolheffing te voorkomen. Onvoorziene uitgaven in enig jaar hebben zo niet meteen gevolgen voor de tarieven. Door deze voorziening wordt ervoor gezorgd dat alle opbrengsten uit de rioolheffing worden ingezet voor de uitvoering van werkzaamheden op het gebied van riolering.

Het in 2026 te onttrekken bedrag is bestemd voor toekomstige kosten op basis van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). De kostenprognose wordt jaarlijks geactualiseerd.

Bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor kap kan herplant worden opgelegd. Soms is het echter niet mogelijk om herplant uit te voeren en wordt een financiële compensatieplicht opgelegd. Hetzelfde geldt bij de beschadiging of het verdwijnen van groenvakken. De middelen die in het groenfonds worden gestort, worden ingezet voor aanplant van nieuwe (niet geplande) houtopstanden. Daarnaast kunnen de middelen worden gebruikt voor het verbeteren van de kwaliteit van het groen bijvoorbeeld door groeiplaatsverbetering of door het aanbrengen van groen dat bijdraagt aan de biodiversiteit.

Verliesvoorziening

De afzonderlijke voorziening voor de te verwachten verliezen voor lopende grondexploitaties moet voldoende groot zijn om (de contante waarde van) de te verwachte tekorten te kunnen afdekken. Deze voorziening wordt in mindering gebracht op de voorraad ‘Bouwgronden In Exploitatie’.

Voorziening afgesloten complexen

Voor exploitaties die zijn afgesloten is een afzonderlijk voorziening beschikbaar. Het gaat om middelen die nog nodig zijn voor afronding van die projecten. Deze voorziening wordt afzonderlijk weergegeven op de gemeentelijke balans.

Deze voorziening is gevormd voor het dekken van de WIA kosten voor drie medewerkers van de gemeente Geldrop-Mierlo. Via de 2e tussentijdse rapportage 2025 zal deze omgezet worden naar een reserve, conform BBV voorschriften. 

Het verplicht compenseren van groen geldt uitsluitend wanneer bestaand groen verdwijnt. Dit moet namelijk (kwalitatief) gecompenseerd worden en als dat niet op eigen terrein kan, moet een compensatiebijdrage worden betaald.