Financiering | Jaarstukken 2019

Inleiding

De paragraaf financiering in de begroting en de jaarstukken is in het BBV en in de wet Fido verplicht gesteld. Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform het nieuwe BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

Interne- en externe ontwikkelingen

De ECB heeft in 2019 een ruim monetair beleid gevoerd en de rentetarieven zijn laag gebleven.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2019 is vastgesteld op -/- 0,27% BBP.

De individuele EMU-referentiewaarde voor Geldrop-Mierlo is voor 2019 vastgesteld € 3.788 miljoen, dit betreft geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2019
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	-5.883
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-16.082
3	Mutatie voorzieningen	-365
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	4.757
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	-17.574

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken op basis van begroting en werkelijkheid. De bespaarde rente en bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over reserves	3,51%	3,38%
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	2,34%	2,26%
Rente activa	3,50%	3,50%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend op basis van de wettelijke voorschriften.

Renteresultaat

Stap	Renteschema	2019	Totaal 2019
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen niet zijnde projectfinanciering	1.944
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen voor projectgefinancierde grondexploitatie	0
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen die doorgezet zijn aan derden	0
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen voor projectgefinancierd overig	30
	De externe rentelasten over de verwachte nieuw aan te trekken korte en lange financiering	-47
	De externe rentebaten	-368
	Rente voorzieningen	1
1	Saldo rentelasten en rentebaten		1.560
	De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	-471
	De rente van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-6
	De rentebaat van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	0
2	Aan taakvelden toe te rekenen externe rente		-477
3	Rente over eigen vermogen		1.662
4	Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente (1+2+3)		2.745
5	De aan taakvelden toegerekende rente		-2.847
	Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)		-102

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld Treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Financieringsbehoefte

Beleidsvoornemen financiering.
Het beleid van 2019 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering omdat de rente op de kortlopende middelen lager is dan de rente op langlopende middelen. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld, over 3 maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. Gezien de rentevisie, waarbij er vanuit wordt gegaan dat de rente dit jaar laag blijft en komende jaren licht kan gaan oplopen, kan voorlopig aan deze strategie worden vastgehouden. Zodra de rentevisie wijzigt en uitgaat van een stijgende rente op korte termijn kan de overweging gemaakt worden om een groter deel van de financieringsbehoefte te financieren met langlopende leningen.

Liquiditeit

In 2019 zijn de liquide middelen met kasgeldleningen gefinancierd.

Renterisicobeheer

De overheid heeft twee instrumenten bepaald voor het toetsen van het renterisico, namelijk: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt, moet er een langlopende geldlening worden aangetrokken. Indien voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden, moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld, en moet de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring worden voorgelegd aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal per 2019	103.577	103.577	103.577	103.577
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	8.804	8.804	8.804	8.804
	Vlottende korte schuld
	opgenomen gelden korter dan 1 jaar	6.000	10.333	10.000	20.000
	Schuld in rekening courant	642	0	0	0
	Gestorte gelden door derden korter dan 1 jaar	128	126	126	126
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	6.770	10.459	10.126	20.126
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	6	-1	14	8
	Tegoeden in rekening courant	823	4.795	6.496	2.854
	Overige uitstaande gelden korter dan 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	829	4.794	6.510	2.862
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	5.940	5.665	3.616	17.263
	Ruimte (+) / Overschrijdingen (-) (1-4)	2.864	3.139	5.188	-8.459

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Stap	Omschrijving	Begroting	Begroting na wijziging
1	Renteherzieningen	0	0
2	Aflossingen	3.370	3.370
3 (1+2)	Renterisico	3.370	3.370
4	Begrotingstotaal 2019	103.577	111.943
5	Percentage regeling	20%	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	20.715	22.389
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	17.345	19.018

Voor de komende jaren is er ruimte om lang geld aan te trekken op basis van de financieringsbehoefte.

Kredietrisicobeheer

Kredietrisicobeheer is het beheersen van de risico’s die voortvloeien uit de mogelijkheid op een waardedaling van de vorderingspositie ten gevolge van het niet (tijdig) na kunnen komen van de verplichtingen door de tegenpartij.

De gemeente heeft in beperkte mate te maken met kredietrisico’s. Deze hebben onder andere betrekking op de verstrekte leningen in het kader van de publieke taak, zoals de startersleningen. Deze leningen zijn afgesloten onder Nationale Hypotheek Garantie. Dit betekent dat de aflossing bij gedwongen verkoop altijd gegarandeerd is.

Leningenportefeuille

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningportefeuille van de gemeente ziet als volgt uit: (bedragen x € 1.000,-).

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd van	Looptijd t/m	Rente	Oorspronkelijk	1-1-2019	31-12-2019
BNG	2002	2027	5,21%	4.000	1.440	1.280
BNG	2002	2027	5,18%	4.000	1.440	1.280
BNG	2003	2028	4,52%	4.000	1.600	1.440
BNG	2003	2028	4,80%	4.000	1.600	1.440
BNG	2005	2030	3,73%	5.000	2.400	2.200
BNG	2006	2031	3,98%	6.000	3.120	2.880
BNG	2008	2033	4,49%	15.000	8.550	7.950
Prov. NB	2018	2033	1,13%	1.211	1.211	1.137
Prov. NB	2018	2033	1,18%	908	908	853
Prov. NB	2019	2034	1,28%	606	0	606
Prov. NB	2019	2034	1,33%	303	0	303
BNG	2010	2035	4,19%	15.000	9.750	9.150
BNG	2011	2036	4,65%	13.000	8.970	8.450
BNG	2012	2037	3,75%	9.000	6.840	6.480
BNG	2013	2038	3,06%	2.000	1.600	1.520
Totaal				84.028	49.430	46.968