Lokale heffingen

Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen.

Bij het heffen en invorderen van belastingen zijn we onder meer gebonden aan:

• de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR);
• de Algemene wet bestuursrecht (Awb), (inclusief de algemene beginselen van behoorlijk bestuur);
• de Invorderingswet 1990;
• de Gemeentewet;
• diverse uitvoeringsbesluiten.

De wet geeft duidelijke kaders aan voor de heffing, invordering en kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.

Het tarievenbeleid is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

• Geen algemene lastenstijging. De gemiddelde lasten voor de inwoners mogen niet meer toenemen dan de inflatiecorrectie. Lastenverzwaring voor inwoners blijft achterwege en indien enigszins mogelijk zullen we de tarieven van de gemeentelijke belastingen en/of leges verlagen;
• Streven naar kostendekkendheid in de tariefstelling voor leges en retributies;
• Het profijtbeginsel bij de overige heffingen hanteren.

In overeenstemming met deze beleidsuitgangspunten zijn de tarieven over 2020 als volgt aangepast:

• OZB: de tarieven zijn verhoogd met het inflatiepercentage van 2,5%. Bij de berekening is uitgegaan van een jaarlijkse areaaluitbreiding. Er is rekening gehouden met de gemiddelde WOZ-waardestijging, zodat deze de totale opbrengst niet beïnvloed. Tenslotte zijn de tarieven verhoogd met 3%.
• Afval: het vastrecht is verhoogd van € 112,80 naar € 128,88 en het variabele tarief voor de ledigingen is met gemiddeld 3% verhoogd ten opzichte van 2019.
• Riolering: de tarieven zijn verhoogd met het inflatiepercentage van 2,5% en met een extra verhoging van 1,75% om op de lange termijn kostendekkende tarieven te hebben, waarbij de doelstelling is om grote tariefstijgingen in de toekomst te voorkomen.
• Toeristenbelasting: het tarief bleef op het niveau van 2019.
• Hondenbelasting: het tarief voor de hondenbelasting is verhoogd met het inflatiepercentage van 2,5%.
• Leges: de tarieven zijn verhoogd met het inflatiepercentage van 2,5%.

Definitieve (formele) vaststelling van de diverse belastingtarieven heeft plaats gevonden door vaststelling van de belastingverordeningen tijdens de behandeling in de raadsvergadering van 16 december 2019.

We heffen op grond van artikel 220 van de Gemeentewet twee directe belastingen op de onroerende zaken die binnen de gemeente liggen, de zogenaamde onroerendezaakbelastingen (OZB):

• Een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak die niet in hoofdzaak tot woning dient, al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt;
• Een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht.

De tarieven voor 2020 zijn bijgesteld aan de hand van de ontwikkeling van de nieuwe WOZ-waarden zodat er sprake is van een gelijkblijvende opbrengst. Alleen de areaaluitbreiding en de inflatiecorrectie leiden tot een hogere opbrengst.

De gemeente is verplicht om huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. Op grond van artikel 15.33 van de Wet milieubeheer wordt afvalstoffenheffing geheven van degene die in de gemeente feitelijk gebruik maakt van een perceel waarvoor krachtens artikel 10.21 en artikel 10.22 van de Wet milieubeheer een verplichting tot het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen geldt.

De gemeente Geldrop-Mierlo werkt in de laagbouw met een systeem van afvalverwijdering via grijze (restafval) en groene (GFT) bakken. De hoogte van de heffing hangt naast een vastrecht af van het aantal ledigingen en het volume van de containers waarvoor de belastingplichtige zelf heeft gekozen (gedifferentieerd tarief). Bij de hoogbouw (gestapelde bouw en in het centrum van Geldrop) maken de bewoners en huurders van niet-woningen gebruik van ondergrondse containers. Vanaf 2015 is hiervoor het diftarsysteem opnieuw ingevoerd. De hoogte van de heffing bij deze groep bewoners c.q. gebruikers vindt, naast het vastrecht, plaats op basis van het aantal keren dat van de ondergrondse container gebruik is gemaakt. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt naar een inworp van een pedaalemmer zak (25 liter) of een vuilniszak (40 liter).

Met betrekking tot de afvalstoffenheffing is het beleid dat de tarieven kostendekkend zijn. De totale opbrengst van de afvalstoffenheffing bedroeg in 2020 € 4.268.600,-.

Er is in 2020 sprake van een overschot op de gesloten exploitatie afval (meer baten dan lasten). Dit overschot komt ten gunste van de voorziening afval. Hiervoor verwijzen wij u naar de tabel in het onderdeel 'kostendekkendheid rioolheffing en afvalstoffenheffing'. 

Op grond van artikel 229 van de Gemeentewet wordt een rioolheffing geheven. De rioolheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een perceel, van waaruit afvalwater direct of indirect via de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd.

De kosten voor verbetering, vervanging, beheer en onderhoud van het rioolstelsel worden gedekt uit de rioolheffing. Deze belasting wordt geheven van de gebruikers van woningen en niet-woningen vanwege het lozen van afvalwater en hemelwater op de riolering. De in principe kostendekkende tarieven zijn gebaseerd op het (in voorbereiding zijnde) Gemeentelijk Rioleringsplan 2018-2022.

Bij de invoering van de verbrede rioolheffing is de mogelijkheid geboden om naast de kosten van afvalwater ook de kosten van verwerking en afvoer van hemelwater in de rioolheffing te betrekken. Voor het afvoeren van hemelwater zijn en worden ook investeringen gedaan. Het afvalwater heeft een minimaal aandeel in de totale hoeveelheid water die verwerkt/afgevoerd wordt via de riolering. Het overgrote deel betreft hemelwater maar dit moet mede in relatie gezien worden tot het weer. In de komende jaren gaan we veel klimaat adaptieve maatregelen nemen. Hiervoor zijn grote investeringen vereist.

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording zijn gemeenten verplicht inzichtelijk te maken hoe bij de berekening van tarieven en heffingen wordt bewerkstelligd dat de geraamde baten de geraamde lasten niet overschrijden. De tarieven mogen dus hoogstens kostendekkend zijn. Daarnaast moeten we de beleidsuitgangspunten die ten grondslag liggen aan deze berekeningen vermelden en de manier waarop we deze uitgangspunten bij de tariefstellingen hanteren.
Met onderstaande tabel verantwoorden we of de heffingen (afvalstoffenheffing en rioolheffing) inderdaad kostendekkend zijn geweest, ofwel of de werkelijke baten de gerealiseerde lasten niet hebben overschreden. Per heffing worden de totale baten en lasten en het gerealiseerde dekkendheidspercentage weergegeven.

Dekkendheid rioolheffing	2020
Riolering taakveld 7.2
Beheer en onderhoud riolering	813.443
Kapitaallasten	1.057.062
Mutatie voorziening	1.034.617
Totaal kosten riolering taakveld 7.2	2.905.122
Toerekenbare kosten vanuit andere taakvelden
Overhead taakveld 0.4	129.762
Kwijtschelding taakveld 6.3	133.636
Straatreiniging taakveld 2.1	109.241
Watertaken taakveld 5.7	212.019
BTW taakveld 0.11*	325.770
Totaal toerekenbaar	910.428
Totaal lasten	3.815.550
Opbrengst rioolheffing	3.783.112
Overige opbrengsten	32.437
Baten totaal taakveld 7.2	3.815.550
Dekkendheidspercentage riool	100%
*De omzetbelasting rekenen we conform artikel 229b van de Gemeentewet toe. Deze toerekening is het gevolg van de invoering van het Btw-compensatiefonds in 2003. Vanaf dat moment werd de btw compensabel en is tegelijkertijd het gemeentefonds hiervoor verlaagd. Dit geldt ook voor de exploitatie afval.

Dekkendheid afvalstoffenheffing	2020
Afval taakveld 7.3
Lasten milieustraat	1.213.189
Lasten overige afvalstromen	3.011.098
Kapitaallasten	75.351
Mutatie voorziening	618.045
Lasten vanwege corona	113.873
Totaal kosten afval taakveld 7.3	5.031.556
Lasten corona t.l.v. rijksbijdrage	-113.873
Totaal toerekenbare kosten afval	4.917.683
Toerekenbare kosten vanuit andere taakvelden
Overhead taakveld 0.4	73.469
Kwijtschelding taakveld 6.3	182.916
Straatreiniging taakveld 2.1	109.241
BTW taakveld 0.11	738.313
Totaal toerekenbaar	1.103.939
Totaal lasten	6.021.622
Baten afvalstoffenheffing	4.268.587
Baten milieustraat	666.818
Baten overige afvalstromen	1.086.218
Baten totaal taakveld 7.3	6.021.623
Dekkendheidpercentage afval	100%

Als de gemeente een bepaalde dienst levert kunnen daarvoor leges worden geheven. De raad stelt de tarieven jaarlijks vast in de Tarieventabel bij de Legesverordening. Net als riool- en afvalstoffenheffing moeten de tarieven dusdanig worden vastgesteld dat de geraamde baten niet boven de geraamde lasten uitkomen. Er mag geen winst gemaakt worden. Voor deze heffingen wordt gestreefd naar een 100% kostendekkend tarief. Bij de vaststelling van een aantal tarieven, zoals voor reisdocumenten, moet rekening gehouden worden met door het Rijk vastgestelde maximumtarieven.
De leges worden in principe jaarlijks verhoogd met de daarvoor geldende inflatiecorrectie.

Op grond van het BBV zijn gemeenten verplicht de berekening van tarieven en heffingen op begrotingsbasis inzichtelijk te maken. Op begrotingsbasis moet worden duidelijk gemaakt dat de tarieven hoogstens kostendekkend zijn. Hiervoor verwijzen we naar de paragraaf in de meerjarenbegroting.

Wanneer de gemeente een bepaalde dienst levert, kunnen daarvoor leges worden geheven. De tarieven worden jaarlijks vastgesteld in de Tarieventabel behorende bij de Legesverordening. Net als de riool- en afvalstoffenheffing moeten de tarieven dusdanig worden vastgesteld dat de geraamde baten niet boven de geraamde lasten uitkomen. Bij de vaststelling van een aantal tarieven, zoals voor reisdocumenten, moet rekening gehouden worden met van rijkswege gestelde maximumtarieven. Er mag geen winst gemaakt worden. Voor deze heffingen wordt gestreefd naar een 100% kostendekkend tarief. De verschillende leges die worden geheven, worden in principe jaarlijks verhoogd met de daarvoor geldende inflatiecorrectie.

Kostendekkendheid leges
Op grond van het besluit van 5 maart 2016 in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moeten gemeenten verplicht inzichtelijk maken dat de tarieven en heffingen hoogstens kostendekkend zijn. De geraamde baten mogen de geraamde lasten niet overschrijden.

Per hoofdstuk is hieronder de kostendekkendheid weergegeven op basis van de gerealiseerde baten en lasten. Hoofdstukken die niet zijn opgenomen in de plaatselijke legesverordening, zijn niet opgenomen in onderstaande tabel(len). Per titel in de legesverordening wordt gestreefd naar maximale kostendekkendheid, ondanks dat jurisprudentie de legesverordening als één geheel ziet en dus de legesverordening als geheel maximaal kostendekkend mag zijn. Tussen afzonderlijke hoofdstukken binnen een titel mag kruissubsidiëring worden toegepast. Opbrengsten uit leges van een bepaald hoofdstuk, mogen kosten binnen een ander hoofdstuk compenseren.

In onderstaande overzichten zijn per hoofdstuk en per titel de totale baten, de totale lasten en het kostendekkendheidspercentage weergegeven. De lasten zijn uitgesplitst in salaris, overhead en directe lasten. Hierbij is rekening gehouden met jurisprudentie over hetgeen wel en niet aan de leges mag worden toegerekend.

De salarislasten en overhead in titel 1 zijn toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken. Op basis van de toegerekende salarislasten is het opslagpercentage voor de overhead bepaald.

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 1	Algemene dienstverlening
Hoofdstuk 1	Burgerlijke stand	-107.229	142.410	112.020	15.107	40%
Hoofdstuk 2	Reisdocumenten	-103.139	193.271	152.027	-	30%
Hoofdstuk 3	Rijbewijzen	-203.820	152.582	120.021	51.918	63%
Hoofdstuk 4	Verstrekkingen uit de Basisregistratie personen	-7.404	213.615	168.030	-	2%
Hoofdstuk 7	Bestuursstukken	-	10.172	8.001	-	0%
Hoofdstuk 8	Vastgoedinformatie	-	10.172	8.001	-	0%
Hoofdstuk 9	Overige publiekszaken	-11.055	91.549	72.013	5.958	7%
Hoofdstuk 10	Gemeentearchief	-	-	-	-	0%
Hoofdstuk 11	Huisvestingswet	-	-	-	-	0%
Hoofdstuk 12	Leegstandwet	-218	-	-	-	0%
Hoofdstuk 16	Kansspelen	-275	10.172	8.001	-	2%
Hoofdstuk 17	Telecommunicatie, kabels en leidingen	-46.177	20.344	16.003	27.563	72%
Hoofdstuk 18	Verkeer en vervoer	-13.941	20.344	16.003	-	38%
Hoofdstuk 19	Kinderopvang	-1.666	10.172	8.001	-	9%
Hoofdstuk 20	Diversen	-1.098	61.033	48.009	-	1%
	Totaal titel 1	-496.021	935.839	736.131	100.545	28%

De salarislasten en overhead in titel 2 zijn (voornamelijk) toegerekend vanuit het taakveld 8.3 Wonen en Bouwen, waaronder de bouwvergunningen vallen. Ook hier is op basis van de toegerekende salarislasten de overhead bepaald. De baten en lasten binnen titel 2 van de legesverordening hebben voornamelijk betrekking op hoofdstuk 2 en 3, vandaar is vanwege de samenhang besloten alle lasten toe te rekenen aan hoofdstuk 3 binnen titel 2 en is dit niet verder uitgesplitst.

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 2	Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving / omgevingsvergunningen
Hoofdstuk 1	Begripsomschrijvingen	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 2	Principe verzoek / vooroverleg / beoordeling conceptaanvraag	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 3	Omgevingsvergunning	-800.549	461.318	362.872	58.232	91%
Hoofdstuk 4	Vermindering	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 5	Teruggaaf	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 6	lntrekking omgevingsvergunning	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 7	Wijziging omgevingsvergunning als gevolg van wijziging project	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 8	Bestemmingswijzigingen zonder activiteiten	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 10	Sloopmelding	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 11	In deze titel niet benoemde beschikking	-	-	-	-	-
	Totaal titel 2	-800.549	461.318	362.872	58.232	91%

De salarislasten en overhead in titel 3 zijn voornamelijk toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken.

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 3	Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn
Hoofdstuk 1	Horeca	-1.373	10.172	8.001	-	8%
Hoofdstuk 2	Organiseren evenementen of markten	-2.745	50.861	40.007	906	3%
Hoofdstuk 3	Seksbedrijven	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 4	Splitsingsvergunning woonruimte	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 5	Marktstandplaatsen	-	10.172	8.001	-	0%
Hoofdstuk 6	Winkeltijdenwet	-	10.172	8.001	-	0%
Hoofdstuk 7	In deze titel niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking	-	-	-	-	-
	Totaal titel 3	-4.118	81.377	64.011	906	3%

De parkeerbelasting is van toepassing op het centrum van Geldrop. De werkelijke opbrengst in 2020 bedroeg € 326.788,-. Dit is het totaal van parkeergelden (€ 301.948,-), leges invalide parkeerkaarten (€ 12.096,-) en de naheffingsaanslagen (€ 12.744,-).

 

Toeristenbelasting wordt geheven van diegene die mensen tegen vergoeding laat overnachten. Het geldt alleen als de persoon die hier verblijft geen inwoner van de gemeente is. In 2020 is het tarief gelijk gehouden aan het tarief van 2019 (€ 1,46 per persoon per overnachting). De opbrengsten uit toeristenbelasting in 2020 bedragen € 513.400,-.

Een klein deel van de begraafplaats ’t Zand in Geldrop is de algemene begraafplaats van de gemeente. De ontvangen lijkbezorgingsrechten hebben betrekking op deze begraafplaats en bedragen € 4.822,- in 2020.

De opbrengst uit hondenbelasting wordt ingezet voor de uitgaven hondenbeleid en handhaving hondenbeleid. Aan het einde van het jaar wordt het overschot of het tekort op de inkomsten verrekend met de reserve Hondenbeleid. Wanneer de inkomsten hoger zijn geweest dan de uitgaven in een bepaald jaar, dit wordt toegevoegd aan de reserve en andersom. De tarieven voor 2020 zijn ten opzichte van 2019 verhoogd met het inflatiepercentage. De opbrengsten uit hondenbelasting zijn in 2020 € 199.400,-.

Reclamebelasting wordt geheven in de vastgestelde centrumgebieden ten behoeve van de voeding van het ondernemersfonds. Het tarief van de reclamebelasting is in 2020 verhoogd met de inflatiecorrectie (2,5%). De opbrengsten uit reclamebelasting zijn in 2020 € 93.700,-.

Als mensen de verschuldigde belasting niet kunnen betalen (of met buitengewoon bezwaar), komen zij wellicht in aanmerking voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. In het kader van de administratieve lastenverlichting voor de inwoners, toetsen we bij het inlichtingenbureau indien eerder kwijtschelding verleend is of er geen belemmering is voor het verlenen van automatische kwijtschelding. Bij geen belemmering verlenen we automatische kwijtschelding.
De kwijtscheldingsregels zijn vastgelegd in de Invorderingswet 1990 en de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. De gemeente heeft, als gevolg van artikel 255 van de Gemeentewet, slechts op 2 onderdelen beleidsvrijheid:

• De raad kan bepalen dat er helemaal geen dan wel gedeeltelijke kwijtschelding wordt verleend.
• De raad kan regels stellen met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan in aanmerking worden genomen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend.

Op grond van het laatste onderdeel heeft de gemeente gekozen voor het voor 100% meenemen van de kosten van bestaan.
Kwijtschelding kan worden aangevraagd voor de volgende heffingen:

• OZB;
• Afvalstoffenheffing;
• Rioolheffing.

	2018	2019	2020
OZB eigenaar woning	0,0803%	0,0781%	0,0778%
OZB eigenaar niet-woning	0,1523%	0,1540%	0,1610%
OZB gebruiker niet-woning	0,1238%	0,1251%	0,1308%
Afvalstoffenheffing vastrecht (per jaar)	94,00	112,80	128,88
Afvalstoffenheffing 80 liter restafval	4,15	5,10	5,25
Afvalstoffenheffing 140 liter restafval	7,00	8,65	8,90
Afvalstoffenheffing 240 liter restafval	11,30	13,90	14,30
Afvalstoffenheffing 25 liter ondergronds	1,50	1,80	1,85
Afvalstoffenheffing 40 liter ondergronds	2,40	2,95	3,05
Afvalstoffenheffing 80 liter gft-afval	2,05	2,60	2,70
Afvalstoffenheffing 140 liter gft-afval	3,50	4,45	4,60
Afvalstoffenheffing 240 liter gft-afval	5,65	7,25	7,45
Rioolheffing < 200 m3	174,60	181,20	188,40
Rioolheffing > 200 m3 t/m 500 m3	232,80	241,20	251,40
Rioolheffing > 500 m3	232,80	241,20	251,40
Toeristenbelasting	1,46	1,46	1,46
Hondenbelasting per hond	55,80	48,60	49,80
Hondenbelasting per kennel	236,40	205,80	211,20

In onderstaande tabel worden de eenheden gebruikt die het COELO toepast voor het bepalen van de woonlasten. Onderstaande tabel geeft inzicht in de gegevens over 2020 (afgerond op hele euro's).

(*): Diftar gemeenten worden door het COELO berekend op basis van vastrecht plus een gemiddeld aantal ledigingen (18 maal een grijze container van 140 liter en 7 maal een groene container van 140 liter). De aantallen van het COELO zijn gebaseerd op een landelijk gemiddelde. In de meeste diftar gemeenten is het gemiddelde aantal ledigingen vaak lager (zie hieronder bij Ontwikkeling lokale lastendruk).

De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de OZB (voor eigenaren), afvalstoffenheffing en rioolheffing. Onderstaande tabel geeft de omvang van de lokale woonlasten voor een gemiddeld huishouden in de gemeente Geldrop-Mierlo aan. Voor afvalstoffenheffing is hierbij als aanname gehanteerd: 9 ledigingen restafval van 140 liter en 4 ledigingen gft-afval van 140 liter.